DAMNICA I OKOLICE

Okolice Słupska to jeden z najciekawszych turystycznie regionów w Polsce. Zarówno sam Słupsk, miasto o siedemsetletniej historii, inne ciekawe miejsca, a także bliskość morza, sprawiają, że coraz więcej turystów wybiera Ziemię Słupską jako cel swoich podróży.

Zaledwie niecałe 20 km od Słupska znajduje się miejscowość gminna Damnica. Dzięki swojemu położeniu stanowi ona doskonałą bazę wypadową do pobliskich miejscowości nadmorskich ( Łeba, Ustka, Rowy ) jak również innych miejsc, które będąc w okolicy należy zobaczyć.

W samym centrum Damnicy mieści się zabytkowy, XIX wieczny pałac wraz z otaczającym go parkiem. Ciekawostką jest, że w 1910 roku właścicielem pałacu został baron Karl von Gamp, który w 1890 roku ożenił się z córką Fridricha Bayera, założyciela koncernu chemiczno-farmaceutycznego produkującego między innymi aspirynę. Główną atrakcją pałacu jest 12 metrowa palma konopna, przywieziona z Palestyny w 1919 roku, znajdująca się w dawnej palmiarni. Do dziś we wnętrzach obiektu zachowały się stylowe pomieszczenia. Najpiękniejsza z nich to sala lustrzana. Na ścianach znajdują się kasetony z ozdobną tkaniną otoczone drewnianą boazerią. Między nimi znajdują się wąskie lustra kryształowe i kinkiety w kształcie kwiatów. Plafon przedstawia alegorię pór roku. Obecnie pałac jest siedzibą Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego.
 

W oddalonym o zaledwie 5 km od Damnicy Damnie warto zwiedzić kościół ewangelicki wybudowany w 1878 roku (świadczy o tym data na chorągiewce, umieszczona na dachu świątyni). Obecny kościół został wzniesiony w miejsce dawnego, wzmiankowanego już w 1590 roku. Z dawnego wyposażenia kościoła zachowało się wiele cennych zabytków między innymi pamiątkowa Ewalda von Puttkamer i Weroniki Marii von Below (z 1705 roku). Z czasy budowy kościoła pozostały dwa ołtarze boczne, ambona, rzeźby św. Piotra i św. Pawła, prospekt organowy, empora organowa, obraz "Zmartwychwstanie Chrystusa" oraz witraże.

Będąc w Damnie warto również odwiedzić zabytkowy młyn, który istniał już w XVIII wieku. Po drugiej wojnie światowej młyn został znacznie rozbudowany i zmodernizowany, jednak większość ze starych maszyn z końca XIX wieku zachowała się i działała aż do zamknięcia młyna w 1992 roku.

Ustka (38 km)  - największą atrakcją współczesnej Ustki jest jej plaża, składająca się z dwóch, nieco odmiennych części. Wschodnia - położona blisko centrum miasta wyposażona jest w bogatą infrastrukturę plażową i zaplecze gastronomiczno - rozrywkowe. Plaża zachodnia, nieco oddalona centrum, cieszy się popularnością wśród miłośników bardziej naturalnego plażowania. Ustka jest także uzdrowiskiem, w którym leczy się choroby reumatologiczne i kardiologiczne, urazy, schorzenia dróg oddechowych i układu nerwowego. Sprzyja temu zarówno lokalny mikroklimat jak i występujące w okolicy solanki i lecznicze torfy. Odwiedzając Ustkę warto przyjrzeć się pozostałościom osiedli rybackich i miejskiej zabudowie z przełomu XIX i XX wieku, dwóm zabytkowym kościołom i latarni morskiej, oraz koniecznie należy odwiedzić ustecką syrenkę na wschodnim falochronie, tęsknie zapatrzoną w morze oraz usiąść na ławeczce Ireny Kwiatkowskiej w Parku Zdrojowym przy nadmorskiej promenadzie. Postać aktorki zajmuje lewą stronę ławeczki, na prawo od niej pozostało miejsce dla dwóch osób, a sam ławeczka przypomina zwój taśmy filmowej. Irena Kwiatkowska wielokrotnie spędzała wakacje w Ustce i spacerowała nadmorską promenadą.

Łeba (47 km)  to jedna z najpopularniejszych miejscowości wypoczynkowych na polskim wybrzeżu. Z trzech stron Łeba otoczona jest wodą, od północy morzem Bałtyckim, od zachodu jeziorem Łebsko, a od wschodu jeziorem Sarbsko. Pomiędzy jeziorem Łebsko a morzem znajdują się jedyne w Europie wydmy ruchome, nazywane "pomorską pustynią", które wchodzą w obszar Słowińskiego Parku Narodowego, który został uznany przez UNESCO za światowy rezerwat biosfery. W połowie drogi na wydmy napotkamy na wyrzutnię rakiet, gdyż w 1940 r., teren ten był tajnym poligonem niemieckim. Miasto Łeba to również liczne atrakcje turystyczne, do głównych zaliczany jest największy w Polsce park dinozaurów - Łeba Park, a także stadnina koni, park linowy oraz wystawa motyli.

Rowy (40 km) to piękna miejscowość wczasowa położona nad brzegiem Bałtyku, przy ujściu rzeki Łupawy. Położenie wsi niewątpliwie składa się na jej atrakcyjność. Od północy miejscowość uświetnia piękna, szeroka plaża z wysokim klifem, zaś od południa i wschodu Rowy graniczą ze Słowińskim Parkiem Narodowym. Teren parku i sąsiedztwo Rowów o również jezioro Gardno, którego wody służą miłośnikom windserfingu i żeglowania.

Smołdzino (27 km) to wieś gminna położona na terenie Słowińskiego Parku Narodowego. Tyko tutaj można podziwiać morze, jeziora (Gardno, Łebsko, Dołgie Wielkie oraz Dołgie Małe), rzeki, góry i niziny. Przy odrobinie szczęścia możemy natknąć się  na orła bielika, na wypoczywające na plaży foki, a w rzece Łupawie na dorodne trocie. Atutem gminy Smołdzino są również liczne atrakcje i zabytki. W samym Smołdzinie znajduje się Muzeum Przyrodnicze Słowińskiego Parku Narodowego, które prezentuje przyrodę najważniejszych ekosystemów SPN. Warto także  zobaczyć elektrownię wodną zbudowaną w 1935 r. w pobliżu ujścia rzeki Łupawy do jeziora Gardno. Niezapomnianych widoków dostarczy nam leżąca w pobliżu Góra Rowokół (115 m n.p.m.), na której szczycie znajduje się wieża widokowa, z której możemy podziwiać widok na piękny pejzaż okolicy. W pobliskim Czołpinie nie można zapomnieć o latarni morskiej, położonej 1000 m od brzegu morza na dominującej nad okolicą 50 metrowej wydmie pomiędzy jeziorem Gardno i Łebsko. Malowniczą latarnie zbudowano w latach 1872-1875. Latem udostępniana jest dla turystów. Będąc na terenie gminy Smołdzino niewątpliwie należy odwiedzić Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach.

Kluki (36 km) to wieś położona po zachodniej stronie Jeziora Łebsko na obszarze Słowińskiego Parku Narodowego. Jej główną atrakcją, poza pięknym położeniem, jest Muzeum Wsi Słowińskiej - skansen budownictwa wiejskiego i ośrodek kultury regionalnej. Na 10 hektarach w miejscu dawnego centrum wsi zabezpieczono zachowane zabudowania, z czasem uzupełniając je przenoszonymi z innych miejsc. W ten sposób powstał skansen obejmujący około 20 obiektów, na które składają się domy mieszkalne i zabudowania gospodarcze o charakterystycznej dla "Krainy w kratę" konstrukcji szkieletowej. Pomieszczenia zabudowań wypełnione są pamiątkami po Słowińcach. Skansen w Klukach jest muzeum żywym. regularnie odbywają się tu imprezy etnograficzne, w trakcie których turyści mogą nie tylko zobaczyć jak żyła przed laty słowińska wieś, ale własnoręcznie ulepić garnek, upiec chleb czy upleść sieć.

Za stolicę "Krainy w kratę" jest uznawane Swołowo (37 km). Wieś ta jest niezwykła ze względu na zachowany do dnia dzisiejszego owalny kształt najstarszej części osady oraz piękne szachulcowe budownictwo.  Znajduję się tutaj filia Muzeum Kultury Ludowej Pomorza.

Słupsk (20 km) miasto posiada ciekawą ofertę turystyczną prezentującą bogatą historię miasta i regionu. Atutem miasta są przede wszystkim jego zabytki. Wizytówką miasta jest ratusz słupski. Jest to jedyny w swoim rodzaju obiekt na Pomorzu, w którym  można ozdobne witraże oraz malowidła przedstawiające historię miasta. Z udostępnionej dla turystów kilka lat temu wieży ratuszowej podziwiać można wspaniałą panoramę miasta, na którą zaprasza Słupski Bursztynowy Niedźwiadek. Uwagę turystów przyciągają również gotyckie kościoły , średniowieczne mury obronne z bramami miejskimi i basztą czarownic oraz Zamek Książąt Pomorskich, gdzie znajduje się Muzeum Pomorza Środkowego. Oprócz wystaw etnograficznych i regionalnych w muzeum można obejrzeć największą na świecie kolekcję dzieł Witkacego.

Nie mniejszą atrakcją są szlaki wodne i zabytki hydrotechniki Ziemi Słupskiej. Wiodące przez piękne okolice i obszary chronionej przyrody trasy kajakarskie, pozwalają nie tylko na ożywczy kontakt z czystą przyrodą, ale także na poznanie wielu ciekawych rozwiązań z dziedziny gospodarowania wodami i pozyskiwania energii z siły płynących rzek.

Słupia "Wypoczywa się prawdziwie i do dna przez kontakt z przyrodą..." - to słowa papieża Jana Pawła II, patrona kajakowego szklaku na Słupi, który jako arcybiskup krakowski, zasiadł w kajaku i z grupą przyjaciół przez jedenaście dni zmagał się z rzeką. Szlakiem płynie się od kaszubskiego Gowidlina, aż po Słupsk. Na trasie rozmieszczono 10 przystani, których lokalizacja pokrywa się z prawdopodobnymi miejscami obozowania Karola Wojtyły i jego trzynaściorga przyjaciół w 1964 roku. Trasę wyposażono w tablice informacyjne dla kajakarzy, a przy każdej przystani miejscowi mieszkańcy umieścili również pamiątkowe kamienie poświęcone Janowi Pawłowi II. Podczas wyprawy szlakiem papieskim można liczyć na kontakt z piękną przyrodą i wspaniałymi krajobrazami, a także sprawdzić się w walce z żywiołem. Po drodze obejrzeć można również zabytkowe, stuletnie, a ciągle działające elektrownie wodne, które udostępnione są do zwiedzania .

Łupawa, to główna rzeka najważniejszych rzek Ziemi Słupskiej. jest to wymarzona trasa dla wielbicieli kajaków. Dzika Łupawa przypomina szybką rzekę górską  i jest jedną z trudniejszych, ale równocześnie bardzo malowniczych rzek Pomorza. Spływ Łupawą to propozycja dla tych, którzy chcą  przeżyć prawdziwą przygodę i nie nudzić się w trakcie płynięcia. Niewątpliwą atrakcją tego szlaku jest możliwość zorganizowania całodniowej wyprawy do Słowińskiego Narodowego i obejrzenia panoramy Bałtyku ze szczytów najwyższych ruchomych wydm, dochodzących do 40 m wysokości.

Powiat Słupski to także bogata historia. Na jego terenie znajduje się   wiele zabytkowych dworków i pałaców (Damno, Damnica, Bobrowniki, Główczyce, Wielka Wieś, Łojewo, Święcichowo, Jezierzyce i wiele innych) a ich otoczenie jest nie lada  atrakcją dla poszukiwaczy skarbów.

Duże kompleksy leśne, znajdujące się w okolicy,  pozwalają  grzybiarzom odkrywać nowe miejsca i okazy grzybów.

• Kluki

• 1-3 maja Czarne Wesele

• każdy weekend lipca i sierpnia Dni z Muzyką i Chlebem

• przełom lipca i sierpnia Dni Rzemiosł i Technik

• Jesień się pyta co lato zrobiło (coroczne pożegnanie lata w Muzeum Wsi Słowińskiej)

Źródła: "Ziemia Słupska - dzieje i kultura" , pomorskie.travel